Thoát vị đĩa đệm và những điều cần biết !
Thoát vị đĩa đệm là bệnh thường gặp trong bệnh lý đĩa đệm, là nguyên nhân chính gây đau thắt lưng. Bệnh có ảnh hưởng tới đời sống và kinh tế của chính người bệnh và toàn xã hội. Tỉ lệ mắc thoát vị là 50 – 100 / 100.000 dân, có tới 95% đau thần kinh toạ là do thoát vị đĩa đệm.
1. Sợ bộ cấu trúc và chức năng của đĩa đệm
Đĩa đệm nằm trong khoang gian đốt bao gồm: Nhân đĩa đệm nằm giữa, mâm sụn và vòng sợi bao bọc ở ngoài, được giữ cố định bởi dây chằng dọc trước và dây chằng dọc sau.
Thoát vị đĩa đệm (Ảnh minh họa)
Do dáng đi thẳng nên đĩa đệm phải chịu áp lực của toàn cơ thể từ trên dồn xuống một diện tích nhỏ vài cm2. Sự thay đôi tư thế của nửa trên cơ thể ra khỏi trục sinh lý làm cho áp lực trọng tải tăng lên nhiều lần, nếu áp lực trọng tải quá cao, tác động thường xuyên kéo dài sẽ dẫn đến thoái hoá. Bên cạnh đó, đĩa đệm còn đảm bảo chức năng sinh lý của cột sống trong điều kiện tĩnh, nó có chức năng như một “giảm xóc” làm nhẹ chấn thương theo trục dọc cột sống, do các nhân nhày có khả năng chuyển tiếp các lực trải đều, cân đối tới mâm sụn và vòng sợi.
Trong điều kiện bình thường, không những đĩa đệm đáp ứng được những yêu cầu của vận động cột sống, chịu được lực nén ép mà còn tránh không bị tổn thương sớm trước khi thân đốt sống bị đe doạ gãy hoặc vỡ. Chính nó đã được điều vận một cách linh hoạt với hai đặc tính vừa thích nghi, vừa đề kháng để tạo nên sức chống đỡ cho thân đốt sống trước những tác động của chấn thương.
2. Vì sao thoát vị có tỉ lệ mắc nhiều?
Chức năng của đĩa đệm CSTL là phải thích nghi với họat động cơ học lớn, chịu áp lực cao thường xuyên, trong khi đĩa đệm lại là mô được nuôi dưỡng kém do được cấp máu chủ yếu bằng thẩm thấu. Chính vì vậy các đĩa đệm thắt lưng sớm bị loạn dưỡng và thoái hóa tổ chức, thường bắt đầu từ tuổi 20.
Đĩa đệm thoái hóa đã hình thành một tình trạng sẵn sàng bị bệnh. Sau một tác động đột ngột của các động tác sai tư thế, một chấn thương bất kỳ đã có thể gây đứt rách vòng sợi đĩa đệm, nhân nhầy chuyển dịch ra khỏi ranh giới giải phẫu của nó, hình thành thoát vị đĩa đệm.
Những điều kiện làm chuyển dịch tổ chức đĩa đệm gây nên lồi hoặc thoát vị đĩa đệm là:
Áp lực trọng tải cao.
Áp lực căng phồng của tổ chức đĩa đệm cao.
Sự lỏng lẻo từng phần với sự tan rã của tổ chức đĩa đệm.
Lực đẩy và lực cắt xén do các vận động cột sống, đĩa đệm quá mức (xoắn vặn, dồn dập, nén ép).
Hiện tượng thoái hoá cột sống trong đó có thoái hoá đĩa đệm và thoái hoá dây chằng.
Hiện tượng thoái hóa đĩa đệm bao gồm: Sự thay đổi tính chất của vòng sụn xơ, sự mất nước của nhân đĩa đệm dẫn tới mất tính đàn hồi và khả năng hấp thụ lực sang chấn của đĩa đệm. Đồng thời, sự thay đổi về cấu trúc và tính chất sinh học sẽ làm vòng sụn của đĩa đệm mỏng đi và dễ rách, nhân đĩa bị xơ hóa, ranh giới giữa nhân đĩa và vòng sụn mất dần. Dưới tác dụng của trọng lực cơ thể hoặc sang chấn, nhân đĩa sẽ xuyên qua chỗ rách của vòng sụn gây thoát vị chèn ép vào ống tủy, rễ thần kinh
Tóm lại, về bệnh căn bệnh sinh của thoát vị đĩa đệm có thể nói khái quát rằng: Thoái hóa đĩa đệm là nguyên nhân cơ bản bên trong, tác động cơ học là nguyên nhân khởi phát bên ngoài và sự phối hợp của hai yếu tố đó là nguồn gốc phát sinh thoát vị đĩa đệm. Hệ thống dây chằng bao quanh đĩa đệm rất nhiều nhánh thần kinh, khi có đĩa đệm chèn vào sẽ gây đau tại chỗ và co thắt cơ thắt lưng, đó là nguyên nhân gây đau thắt lưng. Hiện tượng một mảnh nhân đĩa đệm chui qua phần sau ống sụn, đôi khi chui qua cả chỗ rách của dây chằng dọc sau sẽ chèn ép vào rễ thần kinh gây xung đột đĩa đệm-rễ thần kinh, là nguyên nhân gây đau thần kinh tọa.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Để được tư vấn các bệnh về cơ xương khớp, hãy liên hệ với Trung Tâm Điều Trị Phục Hồi Xương Khớp Việt Nam:
Địa chỉ: Số 39 Hồng Phúc - Nguyễn Trung Trực - Ba Đình - TP Hà Nội
Tại Hải Phòng: Số 65 Chu Văn An - Ngô Quyền - TP Hải Phòng
Email: trungtamdieutrixuongkhop@gmail.com
Hotline: 1900 8955
Điện thoại: 0961 095 111
